Psalm 90

1 Een gebed van Mozes, de godsman. Heer, u bent ons een toevlucht geweest van geslacht op geslacht. 2 Nog voor de bergen waren geboren, voor u aarde en land had gebaard – u bent, o God, van eeuwigheid tot eeuwigheid. 3 U doet de sterveling terugkeren tot stof en zegt: ‘Keer terug, mensenkind.’ 4 Duizend jaar zijn in uw ogen als de dag van gisteren die voorbij is, niet meer dan een wake in de nacht. 5 U vaagt ons weg als slaap in de morgen, als opschietend gras 6 dat ontkiemt in de morgen en opschiet, en ’s avonds verwelkt en verdort. 7 Wij komen om door uw toorn, door uw woede bezwijken wij. 8 U hebt onze zonden vóór u geleid, onze geheimen onthuld in het licht van uw gelaat. 9 Al onze dagen gaan heen door uw woede, wij beëindigen onze jaren in een zucht. 10 Zeventig jaar duren onze dagen, of tachtig als wij sterk zijn. Het beste daarvan is moeite en leed, het gaat snel voorbij en wij vliegen heen. 11 Wie kent de kracht van uw toorn, wie vreest oprecht uw woede? 12 Leer ons zo onze dagen te tellen dat wijsheid ons hart vervult. 13 Keer u tot ons, HEER – hoe lang nog? Ontferm u over uw dienaren. 14 Vervul ons in de morgen met uw liefde, laat ons van blijdschap juichen, al onze dagen. 15 Geef ons vreugde, vergoed de dagen dat u ons kwelde, de jaren dat wij ellende doorstonden. 16 Toon uw daden aan uw dienaren, maak uw glorie bekend aan hun kinderen. 17 Laat ons uw genade zien, Heer, onze God. Bevestig het werk van onze handen, het werk van onze handen, bevestig dat.

Uit: De Nieuwe Bijbelvertaling © 2004/2007 Nederlands Bijbelgenootschap

Messiaanse gemeente

Vandaag ben ik bij een messiaanse gemeente langs geweest. Deze gemeente bevindt zich in Leeuwarden aan dezelfde straat als waar ik woon. Dat lijkt me een goede reden om eens over mijn traditionele kerkmuur heen te kijken.

Ik raakte wel teleurgesteld. Was het dan zo fout wat tijdens de dienst werd geleerd en uitgevoerd? Misschien wel. Maar ik oordeel niet, ik laat mijn oordeel in het midden. En ik laat het oordeel aan degene die er een oordeel over moet hebben.

Laat ik slechts beschrijven wat ik zag.

Ik werd begroet door een man met ‘Sjabbat sjaloom’, een gezegende sabbat. In het Hebreeuws, net als de namen van Jezus (Jesjoea), de HEER (Jehoewah) en de Heer (Adonai). Puur vanwege de verbondenheid van de messiaanse gemeente met het joodse volk. Is dat erg? Nee. Wel vind ik dat na Pinksteren, de Bijbelpersonen en de Bijbel zelf in het Nederlands ook ‘volstaan’.

De messiaanse gemeente zong geen enkele psalm, enkel Opwekking en gezangen uit de messiaanse liedbundel. Is dat erg? Ja, je vermijdt daarmee Gods eigen liederen. En je doet jezelf als messiaanse gemeente tekort. Als je zo hecht aan Joodse woorden, zing dan ook psalmen.

Tijdens een van de liederen werd redelijk lang het Hallejulah Adonai herhaald. Is dat erg? In principe niet, maar het wordt wel eentonig. Het deed me denken aan een cartoon van Dokus.

De voorganger, Charlie Lengkeek, riep de gemeente op te bidden voor het koningshuis. Daar ben ik het met Charlie eens, maar niet om zijn reden. Als reden haalde Charlie de kersttoespraak van de koningin aan. Zij stelde het vertrouwen in Europa; volgens Charlie is Europa het ijzeren en lemen koninkrijk. Dit gaat te ver: de koningin is het staatshoofd en geeft met haar kersttoespraak een ontwikkeling aan die niet te houden is. Globalisering, waar de integratie van Europa onderdeel van is, kun je niet stoppen. En daarmee ook niet tégen zijn. Natuurlijk kun je wel kritische noten kraken bij Europa. Maar dat is de inhoudelijke discussie, die Charlie node mist.

Wat me vooral tegen het zere been was, was Charlies diskwalificatie van de traditionele kerken. Volgens Charlie zijn de ‘gewone kerken’ bijna minderwaardig, omdat ze niet messiaans zijn. De messiaanse beweging vormt volgens Charlie dé schakel tussen Juda (het huidige Israël) en de diaspora (christenen in de verstrooiing). In de kerken is veel misleiding, vermenging met Babylon, zoals met het kerstfeest – een combinatie van het heidendom met het christendom.

Charlie zei onder meer dat we wachten op Gods feesttijden, die de meest diepe vreugde geven, als je ze op de juiste tijd en manier doet. En natuurlijk doet de messiaanse beweging dat. Zoals met de heilige dag, waar in de kerken veel misleiding over is. Charlie en zijn medegelovigen wachten op de grote sabbat, waarop iedereen met God mag rusten, een duizendjarig rijk.

Conclusie: nee, ik geef geen conclusie of mening. In ieder geval niet zo duidelijk waarmee ik mensen kwets. Dat moet niet, mensen kwetsen. Omdat ik geloof dat ook in de messiaanse gemeente gelovige mensen leven, mensen die Christus als Verlosser hebben aangenomen.

Maar ik denk niet dat ik vaker bij deze gemeente zal buurten.

Sorry.

De grote protestantse catechismus

Sinds deze week ben ik in het bezit van De Grote Protestantse Catechismus (GPC). Een kloek boek, van de hand van doctor Ben Wentsel. De gereformeerde PKN-predikant heeft met dit boek een onderdeel willen leveren, in de strijd tegen het Bijbelse en kerkelijke analfabetisme.

De Grote, zoals het leerboek gemakshalve wordt genoemd, telt vijftig gesprekken met en over God. Vijftig gesprekken, ongeveer gelijk aan het aantal zondagen in de klassieke catechismus. Elk gesprek wordt voorafgegaan door een vraag-gebed, waarin de leerling (degene die de vragen uit het boek stelt) met God in gesprek gaat.

De Grote probeert antwoorden te geven op de vragen van vandaag. Vragen over de islam, bijvoorbeeld. Dr. Wentsel wil niet de islam zonder meer wegzetten als een ideologie, maar juist in gesprek gaan met deze godsdienst. Wentsel heeft daarbij niet de pretentie dat de islam en het christendom elkaars gelijken zijn: het christendom onderscheidt zich wel degelijk van de islam, juist vanwege de verzoeningsleer.

Het boek van Wentsel is een protestants-katholiek leerboek. Katholiek in de zin dat het voor alle mensen beschikbaar is. Protestants niet in de zin dat het protesterende christenen tegen de Rooms-Katholieke Kerk is, maar (verrassend!): voor de waarheid getuigend (testor = ik getuig, pro = voor).

Wentsel’s catechismus telt ook een kleine variant, de Kleine Protestantse Catechismus, die voor een breder publiek toegankelijk moet zijn.

Met De Grote kan ik weer even vooruit. Ik zal te zijner tijd delen uit de GPC publiceren.

Martin Bril - Rotonde

Rikkert Zuiderveld – Pièta

om acht uur kijkt het kamerlid
nog eenmaal in de spiegel
en hij plukt het laatste pluisje van zijn pak
de jongen op de straathoek
pikt een burger bij McDonalds
en bewaart het laatste restje in zijn zak

om acht uur heeft het meisje al een klant
die liep te dwalen in de regen
na de allerlaatste trein
en ze houdt haar kleren aan
als hij zijn hoofd tussen haar borsten legt
alleen om niet alleen te hoeven zijn

en nog altijd wiegt Maria
het lichaam in haar schoot
het lichaam van haar jongen
is van marmer
hij is dood
en zuster Alma schuifelt langs
en slaat een kruis
en fluistert zachtjes: pietà
pietà pietà

om tien uur kijkt het kamerlid
nog eenmaal in het tijdschrift
waar hij minzaam lachend op de foto staat
de jongen bij McDonalds
wrijft de ochtend uit zijn ogen
en kijkt rond of hij zijn vriendje ziet op straat

om tien uur laat het meisje de meneer uit
die in slaap gevallen was
na een glas rode wijn
en ze slentert naar de buurvrouw
en deelt haar laatste blikje cola
alleen om niet alleen te hoeven zijn

en nog altijd wiegt Maria
het lichaam in haar schoot
het lichaam van haar jongen
is van marmer
hij is dood
en zuster Alma schuifelt langs
en slaat een kruis
en fluistert zachtjes: pietà
pietà pietà

om twaalf uur zoekt het kamerlid
een stoel op het caféterras
de jongen scharrelt rond bij de fontein
de man is in de trein gestapt
het meisje loopt het plein op
alleen om niet alleen te hoeven zijn

en nog altijd wiegt Maria
het lichaam in haar schoot
het lichaam van haar jongen
is van marmer
hij is dood
en zuster Alma schuifelt langs
en slaat een kruis
en fluistert zachtjes: pietà
pietà pietà

Matthijn Buwalda - Jozef

De Vluchtkerk

In Amsterdam is sinds enkele weken de Vluchtkerk actief. Een wat orthodoxere vorm van de Pauluskerk in Rotterdam, waar Hans Visser de dominee was. De Vluchtkerk staat onder leiding van onder andere journalist Karel Smouter.

‘Vluchtkerk’ is slechts een pseudoniem. De kerk heet eigenlijk de Sint Josephkerk en staat in Amsterdam-West. In het leven geroepen om onderdak te bieden aan uitgeprocedeerde vluchtelingen.

Een op het oog sympathiek idee. Hiermee wordt duidelijk handen en voeten gegeven aan de opdracht die Jezus zijn discipelen geeft. Om de gevangenen op te zoeken, de hongerigen te voeden, de naakten te kleden, zieken bezocht.

Tegelijk een confronterende actie. Hoe staat het met de sociale kant van de kerken? Hoe orthodoxer een kerk, hoe minder zichtbaar in de samenleving, lijkt een stelregel te zijn. Maar ook, hoe bekend zijn de kerken in Nederland door hun sociale opereren in de maatschappij?

De Vluchtkerk maakt me ook ongemakkelijk. Hoe sympathiek het idee ook is, waarom maken we er zo’n heisa van? Waarom moeten ‘wij als christenen’ zo nodig laten zien dat ‘wij’ omkijken naar de zwakken? Hebben wij iets goed te maken?

Misschien moet aan de Vluchtkerk minder aandacht worden besteed dan nu. Niet dat het zo slecht is wat ze doen. Maar het effect van de Vluchtkerk (en trouwens net als de Pauluskerk) zit ‘m in wat mensen er van zeggen.

Het effect van de Vluchtkerk wint aan kracht, als een uitgeprocedeerde asielzoeker over een aantal maanden vertelt: “In Nederland werd ik als ‘ongewenst’ bestempeld, maar die christenen omarmden mij als een geliefd mens.”

The Band - Atlantic City

Afgelopen jaar overleed drummer/zanger Levon Helm. Hij was een van de drijvende krachten achter The Band, een invloedrijke popgroep uit Canada. Tussen halverwege de jaren tachtig en halverwege de jaren negentig kende The Band een comeback. Zij namen een cover op van Bruce Springsteen, Atlantic City, waarvan deze live-versie een goede uitvoering is.

Let vooral op Levon Helm. Hij zingt, speelt mandoline en bespeelt tegelijk de hihat en bassdrum van zijn eigen drumstel.

De Ester-aantekeningen

Na het lezen van het boek Ester:

Opmerkelijk is dat Ester zelf in het verhaal een middel is. Mordechai lijkt de eigenlijke hoofdpersoon. Ester wordt de nieuwe koningin, maar is in die positie een boodschapper tussen Mordechai en Ahasveros, die een veel duidelijkere rol heeft dan Ester. Mordechai verijdelt allereerst een moordaanslag op de konings leven en behoedt zijn volk voor een massaslachting. Ester wordt ingezet om als woordvoerder op te treden, een marionet namens Mordechai.

In het verhaal lijkt de onderkoning belangrijker dan de koningsvrouw, de vorstin. Maar dat is misschien een cultureel gegeven. Mordechai staat bekend als ‘de Jood’, maar Ester (ook Hadassa genoemd) staat niet als Jodin bekend. Hoe is dat gegaan bij de introductie van Ester in het meisjeskamp? Bracht Mordechai haar daar naar toe? Ging ze er zelf heen?

Esters relatie met haar pleegvader Mordechai: Ester is de dochter van Abichaïl. Die was een oom van Mordechai, hij moest oom zeggen tegen Esters vader. Mordechai en Ester zijn neef en nicht. In tegenstelling tot we altijd denken, is Mordechai niét Esters oom. Hoe zit het eigenlijk met het leeftijdsverschil?

Waarom drukt Mordechai Ester op het hart om zich vooral niét als Jodin bekend te maken?

Vanuit de Jongerenbijbel:

- er is sprake van een soort miss-verkiezing in het begin van het boek;

- de koningin hoefde niet te regeren, maar alleen mooi en sympathiek zijn;

- de koningspoort: een commercieel en bestuurlijk centrum. Dat Mordechai daar zat, geeft aan dat hij een hoge bestuurlijke functie bekleedde;

- Mordechai buigt niet voor Haman, omdat deze afstamt van Agag, een koning van de Amalekieten (zie Exodus 17: 14 – 16);

- Ahasveros is net zo vaak in een omschrijving als Haman (“iemand” en “een volk”);

- de namen van Mordechai en Ester zijn niet direct te herleiden tot het Hebreeuws, maar zijn Babylonische namen. Dit geeft de spanning aan tussen het behouden van de Joodse traditie en de assimilatie in Babylon;

- Mordechai is een afstammeling of familie van koning Saul;

- Jechonja = Jojachin/Jojakim, de gedeporteerde koning van Juda;

- koning Agag van de Amalekieten wordt verslagen door koning Saul;

- het lot werpen: de exacte manier is onbekend.

Vanuit de NBV-Studiebijbel, “Ester (Grieks)”:

- Mordechai wilde met Ester trouwen, en nam haar daarom aan als pleegdochter. Esters ader heette Amminadab;

- In de Griekse versie (de apocriefe editie) speelt God wel een expliciete rol in het verhaal.

Vanuit de Studiebijbel in Perspectief:

- niet-Bijbelse bronnen bevestigen heel wat informatie uit het boek Ester;

- de apocriefe toevoegingen stonden duidelijk niet in het oorspronkelijke verhaal;

- het boek is een bemoediging voor Gods volk in den vreemde. Ook: teruggekeerde Joden brachten soms de achterblijvers in diskrediet. Mordechai was zo’n achterblijver, maar gebruikt juist zijn positie ten gunste van de Joden in het hele rijk;

- door God niet in het verhaal te noemen, dwingt de auteur de lezer om verder te kijken en zelf de conclusies te trekken uit de feiten;

- een krachtige bemoediging voor de gelovige, voor wie God soms zo zwijgend en afwezig kan lijken. God grijpt terdege in, ook al zien we hem niet;

- hfd. 1: 22 – een taal opleggen is een cultuur opleggen. Ook mogelijk: het laatste woord hebben. Latijnse vertaling (Vulgata): ‘dit besluit zal in de taal van ieder volk worden verspreid’;

- Mordechai’s weigering om te knielen voor Haman: geeft op deze manier uitdrukking aan zijn weigering om loyaal te zijn met een zeer onrechtvaardige leider. Knielen was een gebruikelijke manier om respect te tonen voor een hoogwaardigheidsbekleder en niet hetzelfde gebaar voor afgoderij;

- Poerim valt samen met het getijde waarin goden als Marduk besluiten nemen voor het komende jaar;

- hfd 7: 8 – nu buigt Haman zelf voor een Jodin.

Vanuit De Bijbel Literair:

- de naam van JHWH ontbreekt, terwijl wel opvallend veel bijfiguren met name worden genoemd;

- Mordekai neemt plaats in het paleis, zodat hij op de hoogte blijft van alles wat er gebeurt in en rond het paleis. En zo kan hij op een dag de samenzwering tegen de koning verijdelen;

- in het maaltijd-intermezzo moet Haman Mordekai, in plaats van hem op te hangen, zijn rivaal de hoogste eer betonen, en wel op een wijze die hij voor zichzelf had gewenst;

- in de eerste helft van het boek worden bepaalde motieven geïntroduceerd, die in de tweede helft van het boek in een tegenovergestelde setting terugkomen (in spiegelbeeld);

- Omkeermotief:

à Wasti en Haman verliezen hun verheven status; Ester en Mordekai, ballingen, met een lage status, eindigen als de belangrijkste personen van het rijk;

            à het Joodse volk: van machteloos naar grote macht;

à Ester en Mordekai: eerst is Ester van Mordekai afhankelijk, later neemt Ester het heft in eigen handen;

è “omkeren” is ook een terugkerend werkwoord.

Doe Maar - Oorlog

wanneer begint de oorlog
is er oorlog tussen ons
als wij elkaar met blikken doden
wanneer begint de waanzin
is de waanzin onder ons
als wij elkaar onszelf te zijn verboden

is hij altijd bij ons
sluimert hij in jou en mij
sluipt hij door gedachtegangen rond
wanneer begint de oorlog
is er oorlog tussen ons

wanneer begint de woede
is de woede ook in ons
als wij elkaar niet meer verdragen
wanneer begint de waanzin
is de waanzin onder ons
als wij elkaar het huis uit jagen

is hij altijd bij ons
rust hij slapend op een plein
waar mensen buiten zitten in de zon
wanneer begint de oorlog
is er oorlog tussen ons

da da da dada
da da da dada
da da da dada

is hij altijd bij ons
ligt hij rustend op het veld
waar het koren staat te wuiven in de wind
wanneer begint de oorlog
is er oorlog tussen ons
laten wij dan vrede sluiten

(C) Ernst Jansz, 2000

Micha-zondag

Het is vandaag Micha-zondag. Nee, niet de profeet Micha zelf staat centraal. Evenmin de 'kleine profeten'. Het is geen feestdag als vaderdag, moederdag of dierendag. De Micha-zondag staat voor iets veel groters, namelijk het onrecht in deze wereld.

Micha-zondag wordt zo genoemd, door een tekst in dit kleine Bijbelboekje. In vers acht van hoofdstuk zes staat: “Er is jou, mens, gezegd wat goed is, je weet wat de HEER van je wil: niets anders dan recht te doen, trouw te betrachten en nederig de weg te gaan van je God.”

Daar gaat het om: doen wat van je gevraagd wordt.

Vanuit deze opdracht gaan christenen over de hele wereld aan de slag. Tijd om te doen wat God van ons vraagt. Om op te komen voor weduwen en wezen. Om hongerigen te stillen. Om naakten te kleden. Gevangenen op te zoeken. Zorg dragen voor de schepping. En zo gehoor geven aan onze opdracht uit het paradijs: om de aarde te beheren en te bewaken.

Herman van Veen – God is gratis

'Voor mijn kleinzoon'

God is de wind

God is de wind jongen

die door je haar waait

God is de zon

God is de zon jongen

die je gezicht verwarmt

God is geen bijl

God is geen wet

God is geen standbeeld

God is geen oordeel

God is een vlok

God is een sneeuwvlok

die op je hand smelt

God is een woord

God is een naam

die in je hart woont

God is gratis

Willem Holleeder

Vanavond was Willem Holleeder te gast bij College Tour. Voorafgaand aan de opnames was in medialand een boel commotie. Je moet een topcrimineel niet het podium van de televisie geven. Dat moet je niet willen.

Ik vind dat Holleeder bij CT geen podium heeft gekregen. Hij gaf geen tips of aanwijzingen om iemand te ontvoeren. Of om een liquidatie te laten plegen. Holleeder heeft zijn straf(fen) uitgezeten. Hij heeft meer dan eens een nieuwe kans gekregen.

Laten we eerlijk zijn: toen de overspelige vrouw bij Jezus werd geleid, veroordeelde Hij haar niet. Hij gaf haar de opdracht om als nieuw mens te leven en niet meer te zondigen. Dat was eenmalig, we weten verder niets van die vrouw. Dat was een eenmalige nieuwe kans, een allesveranderende kans wellicht.

De moordenaar aan het kruis beleed eenmalig zijn zonde, en werd ook vergeven. Diezelfde dag kwam hij met Jezus in het paradijs..

Twee voorbeelden van een eenmalige vergeving, die een leven heeft veranderd. Maar Holleeder heeft tweemaal in de gevangenis gezeten. Zou hij iets hebben geleerd van zijn fouten? Omdat Holleeder niet bij de eerste keer iets heeft geleerd, heeft vergeving en een tweede kans wel zin bij hem?

Daarover moeten we niet spreken. Dezelfde Jezus die de overspelige vrouw en de moordenaar aan het kruis een keer vergaf, geeft ons de opdracht om zeven maal zeventig maal te vergeven. Elke keer maar weer. Dus ook bij Holleeder. Ook voor de topcrimineel is vergeving.

Citaat Bob Dylan

Well, God is in His heaven
And we all want what’s His
But power and greed and corruptible seed
Seem to be all that there is
I’m gazing out the window
Of the St. James Hotel
And I know no one can sing the blues
Like Blind Willie McTell

Eigen verantwoordelijkheid en de 'predestinatie'

Eén van de punten binnen de gereformeerde (protestantse) traditie, is de leer van de zogenaamde predestinatie. De uitverkiezing, in gewoon Nederlands. Die leer houdt in dat God de mens al heeft uitverkoren, voordat de wereld bestond. Het wordt lastig, omdat vragen worden gesteld bij de eigen verantwoordelijkheid. Hoe zit het daarmee, als je toch al uitverkoren bent?

***

Niet zo lang geleden werkte ik parttime bij een grote bank. Die bank met die oranje leeuw als logo. Een van mijn taken was het invoeren van gegevens van klanten. Die gegevens bestonden uit drie cijferreeksen: het burgerservicenummer (BSN), het rekeningnummer en het klantnummer.

Het invoeren van het BSN en het klantnummer was redelijk eenvoudig. Een fout maken kon niet, want in dat geval gaf het systeem aan dat de reeks foutief was. Het invoeren van het rekeningnummer was wat moeilijker: dan kon je wel fouten maken, zonder dat het systeem aangaf dat het fout was.

Opletten dus.

***

Misschien dat mijn werk bij de bank aangeeft hoe het zit met de predestinatie. Aan de ene is er de voorbestemming: de klant is sowieso op te sporen via het BSN of het klantnummer. Daarnaast zit er een stukje eigen verantwoordelijkheid: de invoering van het rekeningnummer. Uiteraard is het van belang om dat rekeningnummer goed in te voeren. Maar bij een foutief nummer blijft de klant traceerbaar.

Zoiets.

Seksueel kindermisbruik

De commissie-Samson heeft haar rapport over seksueel misbruik in de zorg afgeleverd. Een vernietigend verhaal, dat als titel 'Omringd door zorg, toch niet veilig' heeft meegekregen. Opnieuw is een sector in diskrediet gebracht - en opnieuw een sector waar seksueel misbruik verre hoort te zijn. Deetman onderzocht het misbruik in de Rooms-Katholieke Kerk in Nederland, Samson het misbruik in de zorg.

Ik vind het afschuwelijk dat zulk misbruik 'gewoon' is in die sectoren. Dat de omvang van het seksueel misbruik van kinderen zo groot is. Zoiets moet niet gebeuren. Dat hoort niet zo.

Ik ben daarin niet de enige. Natuurlijk ben ik als predikant tegen het misbruik van iedereen op elk gebied. Als pastor wil ik naast de misbruikten staan. Niemand hoeft alleen dit trauma te dragen. Maar ieder ander die kennis neemt van dit onderzoek, zal vol afschuw reageren.

En toch, ondanks dat vrijwel iedereen dit doet: seksueel misbruik zal niet worden uitgebannen. Nog altijd zullen mensen kinderen misbruiken. Zulke afschrikwekkende dingen zitten in de mens. De een is vatbaarder voor deze zwakheden dan een ander. Maar toch, hoe goed is iemand die zoiets niet doet? We hebben allemaal onze valkuilen.

Laten we hopen en bidden dat we de liefde van Jezus nu al op aarde kunnen realiseren. Als voorproefje van de eeuwige vrede.

Rustdag

Heerlijk, zo'n rustdag als vandaag. De mens is gemaakt om zes dagen te werken en vervolgens een dag te rusten. In het communistische Rusland had men ooit het plan van een tiendaagse werkweek. Met vier dagen weekend. Dat lukte niet, de mensen werden gillend gek.

Mooi dat de Schepper zo'n werkritme in de mens heeft gelegd.

Morgen zondag

Ik ben blij dat het morgen zondag is. Wat een gejakker vandaag. Op en neer naar een plek in het midden van het land, een tussenstop in de provincie voor een verjaardag en vanavond op pad voor de ontspanning. Allemaal goed en leuk, maar gelukkig heeft God een dag rust in de week geschonken.

Oh ja, door het gehaast zit ik wel met Jules de Corte in mijn hoofd...

De Mos

Richard de Mos scheidt zich af van de PVV. Het voormalige Kamerlid stond niet op de kieslijst van Wilders, maar mocht wel van de partijleider Haags raadslid blijven. Voor de PVV. Na een paar goede nachten, vindt De Mos het wel goed. Hij gaat verder als onafhankelijk raadslid.

Dit is niet het eerste PVV-lid dat zich van de partij afscheidt. We kennen het verhaal van Hero Brinkman, de twee andere dissidenten van vlak voor het verkiezingsreces, diverse raads- en Provinciale Staten-leden.

Waar ligt dat aan? Misschien komt het omdat de PVV een opkomende partij is geweest. Mensen voor wie de politiek niets betekende, raakten in de ban van de charismatische Limburger. Opeens sprak het parlement.

Maar na de wittebroodsweken volgt de realiteitszin. Misschien viel het allemaal wel tegen. De ego’s van al die individuen, die niet echt een gemeenschappelijke partij vormen, botsen met elkaar. Teleurstelling alom, het is niet wat het leek.

Dat zit natuurlijk in ons allemaal. We willen ons allemaal laten zien, ons belangrijk voelen. Maar als je dat ten koste van een ander doet (bijvoorbeeld de islam), of zonder goede samenwerking, tjah, dan raak je snel opgebrand.

Bijlmerramp

Vandaag is het twintig jaar geleden dat de Bijlmerramp zich voltrok. Een vliegtuig van het Israëlische El-Al stortte neer op de Amsterdamse flatwijk. Wat men zich herinnert, zijn de mannen in witte pakken. Plotseling waren ze daar, niemand weet wat ze daar deden en wie ze waren.

Wat moet je als pastor zeggen, als je bij de nabestaanden komt? Welke ware woorden zijn er dan gepast? Ik weet het niet. Misschien moet je gewoon zwijgen. Net als de drie vrienden van Job, die een week lang gewoon naast hem zitten. Niet alles hoeft gezegd te worden.

Meelijden met diegenen die lijden, een arm om hun heen. En voorkomen dat je zegt dat het wel goedkomt. Want dat komt het dus niet. Gewoon er zijn. Dat moet genoeg zijn.

Videoclips

Gisteravond in De Wereld Draait Door was opmerkelijk veel aandacht voor een nieuw 'zomerdansje': de Gangnam Style. Een Zuid-Koreaan ontwikkelde een soort paardendans. Het is te idioot voor woorden, maar hele groepen mensen kennen deze dans volledig.

De clip van de Gangnam Style is als volgt:

Tjah, ik mag dan misschien ouderwets lijken, maar dit gaat mij boven mijn pet. Een totaal doorgeslagen idioterie. Geef mij maar gewoon een stuk eenvoudiger clip. Zoals bijvoorbeeld de eerste clip: Subterranean Homesick Blues van Bob Dylan:

Jakob Dylan – Evil is alive and well

It doesn't always have a shape

Almost never does it have a name
It maybe has a pitchfork, maybe has a tail
But evil is alive and well

It might walk upright from out of the inferno
Maybe coming horseback through deep snow
It's ragged and fat, it's hungry as hell
Evil is alive and well

Evil is alive, evil is well
Evil is alive, evil is well
On your feet to the tower and yell
Evil is alive and well

Maybe too humble to wanna speak
May have a blood soaked bird in its teeth
Smoked filled skies and bees in the well
Evil is alive and well

Now maybe in a palace, maybe in the streets
Maybe here among us on a crowded beach
It maybe asleep in a roadside motel
But evil is alive and well

Evil is alive, evil is well
Evil is alive, evil is well
On your feet to the tower and yell
Evil is alive, it's well

Down in every ditch
Up on every hill, it's well
I've got my radio on drowning the bells

When midnight's done and the day won't start
And all I ever gave you was a broken heart
It's hard to admit but it's easy to tell
That evil is alive and well

Evil is alive, evil is well
Evil is alive, evil is well
On your feet to the tower and yell
That evil is alive and well

Evil is alive, it's well
Evil is alive, it's well
Evil is alive and well

(C) Jakob Dylan, 2008

Complimenten

De afgelopen dagen hoorde ik het hier en daar wat zoemen. Het geven van complimenten zou wat meer mogen. Dat zou een positieve invloed hebben op mensen. Pesten daarentegen verpest een mensenleven. Letterlijk. Plagen is niet erg, zolang het geen pesten wordt en plagen blijft.
Ik vraag me af of we dit al niet wisten. Natuurlijk is een compliment goed voor een mens. Zeker in vergelijking met pesten. Maar ik vraag me af waarom daar een onderzoek voor nodig is. De ervaring tussen mensen leert dat bij een compliment mensen gaan stralen, de ogen oplichten. En dat gepeste mensen de schouders laten hangen, een droevige waas over zich heen krijgen.
Iets meer onderling contact en liefde tot de ander: dat lijkt me een praktische vorm van Jezus volgen.

Daniel Lohues - De kerke

Soms as der iene dood is
Bij doop of trouwerij
mar nie met kerst of paosen
Der zit kwa kerk wat dwars bij mij

Soms as 't orgel Bach speult
Of as ik zölf mag speuln
Veur de rest kom ik hier nooit meer
Mar 't zeg mij aal nog veul

Misschien komp 't ooit wel weer
Misschien komp 't ook wel weer
Mar tegenwoordig kom ik hier echt eigenlijk
nooit meer

Eerder wa'k 't hiele weekend
in de weer as organist
En ok as trouwe misdienaar
he'k jaoren gien misse mist

Mar zo opiens die twiefel
'n Ander licht leut zien
da'k verder kieken mus
as 't priesterkoor misschien

Ik ben der nou wel uut nou
Jezus hef bestaon
Allen zien Va dat wee'k nog nie
En daor schient 't öm te gaon

Zie ik zo slecht ofzo?
Of bestier der echt gien God
Waorum knappen ze dan overal
Mekaar nog aal kapot?

As ik God was leut ik zeker
mijzölf af en toe 's zien
Ik vin dat wij as mensheid
wel wat duudlijkheid verdienen

Of waren 't dan toch Elvis?
John Lennon en van Gogh (Vincent)
Mozart, Bach en Beethoven
Van boben stuurt
Was 't dat dan toch?

(C) Daniël Lohues, 2006

Psalm 23 (voor Jos Douma)

Jij mijn herder? Niets zou mij ontbreken.

Breng mij naar bloeiende weiden
doe mij liggen aan vlietend water
dat mijn ziel op adem komt
dat ik de rechte sporen weer kan gaan
achter jou aan.

Jij mijn herder? Niets zal mij ontbreken.

Moet ik de afgrond in, de doodsvallei,
ik zal bang zijn - ben jij naast mij
ik zal niet doodgaan van angst.

Jij hebt de tafel al gedekt - mijn spotters
weten niet wat ze zien:
dat jij mijn voeten wast, ze zalft met balsem
mij inschenkt, drink maar, zeg je

niets zal mij ontbreken.

Laat het zo blijven, dit geluk
deze genade, al mijn levensdagen.

Dat tot in lengte van jaren
ik wonen zal bij jou in huis.

Jij mijn herder, niets zal mij ontbreken.

(vertaling Huub Oosterhuis)

In beginsel schept God...

De schepping, sinds die gebeurtenis praten mensen over het ontstaan van de wereld. De eerste woorden van Genesis laten zich lastig vertalen. Kijk maar eens naar de verschillende Bijbelvertalingen: de eerste woorden wisselen nog wel eens.

Maar wat denk je van dit begin van de Bijbel? "In beginsel schept God...". Dat biedt ruimte. Want door de tegenwoordige tijd heeft God het initiatief om elke dag opnieuw te creëren. En doet Hij dat niet continue? Een mooie vertaling, denk ik.

Bestolen kerken

Een kwart van alle kerken wordt wel eens bestolen, zo blijkt uit een onderzoek. Het gaat daarbij niet om de religieuze spullen, maar om het kopermateriaal. Het verhaal doet me denken aan wat ik ooit van een docent hoorde.
Hij zou op een zondag zijn moeder ophalen uit de kerk. Maar hij was vroeg, die zondag, en wilde zijn moeder verrassen door al in de kerk te gaan zitten. Dan zou ze blij verrast zijn bij het uitgaan van de kerk. Ondanks zijn vroegte, was de kerk al begonnen. De deuren waren al op slot.
Wat bleek? Kort daarvoor was tijdens de kerkdienst een persoon de kerk in geweest en had tijdens de dienst alle jassen bekeken. En de portemonnee's meegenomen. Dat moest een volgende keer voorkomen worden.
De docent had een heel ander plan. Laat die dief maar gewoon binnenkomen, en alle jassen bij langs gaan. Zorg ervoor dat het pad langs de jassen een beetje herkenbaar als pad is, en zet aan het einde een grote pan soep neer. De dief heeft dat waarschijnlijk nodig.
Of neem het verhaal van Les Misérables. Jean Valjean wordt na 19 jaar dwangarbeid vrijgelaten. De eerste nacht slaapt hij bij bisschop Myriel. Diezelfde nacht verdwijnt Valjean in de duisternis - met alle bekers en schalen, die de bisschop voor de kerk gebruikt. Als Valjean wordt opgepakt en wordt geconfronteerd met de bisschop, zegt Valjean dat hij de bekers en het bestek mee mocht nemen. Hij liegt, maar zijn verhaal wordt desondanks bevestigd door de bisschop, die hem 'broeder' noemt. Deze liefdevolle ervaring verandert het leven van Valjean: iemand heeft vertrouwen in hem.
Moraal van het verhaal: het is misschien helemaal niet erg dat in kerken wordt ingebroken.

Yom Kippoer - Grote Verzoendag

De joden vieren vandaag Yom Kippoer, Grote Verzoendag. Ook de Messiaanse Gemeente viert deze joodse gedenkdag. Volgens goed joods gebruik, begint de dag bij zonsondergang tot de volgende zonsondergang. Ze zijn dus al even bezig.

Bij Grote Verzoendag gaat de hogepriester naar het heilige der heilige, besprenkelt de gouden ark, en stuurt een zondebok de woestijn in. Doel van deze dag is om het hele volk te reinigen van de zonden. Dit jaarlijkse ritueel is van groot belang - want omdat God heilig is, vraagt Hij van Zijn volk om ook heilig te zijn. Maar omdat dit ritueel elk jaar herhaald moet worden, is die letterlijke zondebok dus onvoldoende.

Ik ben van mening dat Yom Kippoer niet meer gevierd hoeft te worden. Zo'n tweeduizend jaar geleden heeft de Zondebok alle zonden op zich genomen. Zijn offer is van dusdanig grote waarde, dat dit niet elk jaar opnieuw herhaald hoeft te worden. Het is goed, God heeft de rekening van de zonde verscheurd.

Mag je dit feest dan niet vieren? Natuurlijk wel - maar dan alleen vanuit religieus-historisch perspectief. Het heil, míjn heil hangt er niet meer vanaf.

Leegte

Zaterdag schreef ik op mijn blog over de enorme triestheid van de Facebookrellen in Haren. Jongeren uit den lande die naar het Wassenaar van het Noorden togen, puur om te rellen.

Van een feestje was geen sprake. De jarige zelf was niet thuis. Van een amicale sfeer was evenmin sprake: aanwezigen gooiden met fietsen, verkeersborden en flesjes bier. Een ordelijk verlopen feestje was het niet, want zelfs de ME werd ingezet - niet nodig als je gezellig aan de bittergarnituur zit.

Dan te bedenken dat deze jongeren over een aantal jaar ons land moeten leiden. Uit deze groep komen onze toekomstige politici. Je vraagt je af hoe het straks in het Catshuis eraan toe gaat.

De Facebookrellen laten zien dat in onze maatschappij een volledig afwezige gemeenschapszin is. Jongeren komen om te rellen - in groepjes, maar zodra een winkel opengeslagen is, gaat ieder voor zich naar binnen om te plunderen.

Gemeenschapszin, denken om elkaar, zorgen dat iedereen het naar zijn zin heeft. Niets van dat alles. Zingen 'Waar is dat feestje? Hier is dat feestje!' is het bewijs dat het werkelijk nergens over gaat bij die jongeren (jongeren? Ook ouderen zouden betrokken zijn).

Gebrek aan Christus - dat zou ik tegen mijn gemeente zeggen. Gebrek aan onderlinge liefde, goede verhoudingen. Dan is het ieder voor zich, en niet eens God voor ons allen. Want God hebben we niet nodig als we een fiets naar de politie gooien, en voor ons allen - ach, als ik maar een pakje sigaretten uit de winkel kan halen.

Natuurlijk, 'Haren' is een uitwas. Maar blijkbaar een uitwas die mogelijk is in Nederland. Ik weet niet waar we eindigen.

Drie religies, één God?

Het is een gedachte die ik vaker hoor: de drie grote wereldgodsdiensten komen uiteindelijk bij dezelfde God uit. Welke godsdienst je kiest, maakt niet zoveel uit. Het gaat erom dat je in liefde naast elkaar leeft. En dan kom je gezamenlijk bij God uit.

Een hoopvolle gedachte, nietwaar? Want in deze post-moderne tijd, waarin niets zeker is, moeten de scherpe randjes van elke godsdienst ook maar afgeslepen worden. De tijd van polarisatie en duidelijke keuzes is voorbij. Nu is het één pot nat.

Maar ik weet niet of ik in deze gedachte mee ga. Wel zie ik grote overeenkomsten tussen het jodendom en het christendom. Met de hand op Romeinen 9 - 11 geloof ik dat in ieder geval een deel van de joden alsnog gered gaan worden. Omdat die joden Christus als hun Verlosser al hebben aangenomen. Deze joden zijn de stam van de olijf - ongelovige joden zijn hiervan afgehakt en in het vuur geworpen, christenen (wilde olijven) zijn op deze stam ingeënt. Zo blijft God betrokken op Zijn eigen volk.

Bij moslims is dat duidelijk anders. Zij verwachten geen Messias, en geloven ook niet dat deze al is gekomen. Moslims geloven dat zij de hemel zelf kunnen verdienen. Als ze maar aan de vijf islamitische zuilen moeten voldoen. En christenen zijn in islamitische landen hoogstens een tweederangs-burgers. Met de islam heeft het christendom een fundamenteel verschil.

Nee, de islam is niet een variant van het christendom. Kijk eens naar de ellende die is gekomen na de film Innocence of Muslims. Fanatieke moslimfundamentalisten gaan de straat op, vermoorden een ambassadeur en een Pakistaanse minister heeft losgeld uitgeloofd voor de vondst van de filmmaker.

Maranatha.

Triest

Triest. Dat is het woord dat bij me blijft hangen na het Facebookfeest in Haren, vrijdagavond. Een meisje nodigde per ongeluk iedereen van Facebook uit voor haar sweet sixteen-verjaardag. Dat heeft Haren geweten: honderden, zo niet duizenden jongeren togen naar het Groningse dorp om te rellen.

Om te rellen. Met een verjaardag had het al gauw niets meer te maken. Gewoon, omdat het kan. Daar gingen ze, met extra treinen en bussen die ingezet werden. Het Wassenaar van het Noorden werd voor een hele nacht de grootste en meest onveilige Vogelaarwijk van ons land.

Hoe verzin je het om zo'n verjaardag te verpesten. Je bent ver heen als je je zo laat gaan. Want echt leuk is het niet. Elkaar opzetten om met stenen, banken en takken naar elkaar te gooien. Een enorme schadepost voor de gemeente. En de volgende ochtend opnieuw met een leeg gevoel in je bed liggen stinken.

De mensheid is tot diepe krochten afgezakt.

Politieke herfst

Vandaag is de herfst begonnen. 21 september is volgens de kalender de start van het najaarsseizoen. De meteorologen hanteren een wat ander begin: zij kijken naar de onderlinge stand van de sterren. Die zijn rond de 21e in de 'herfststand'. Goed, dat zal. Ik houd maar gewoon de agenda aan.

Vandaag beginnen Henk Kamp en Wouter Bos aan de formatie van een nieuw kabinet. De politieke tegenhangers zijn tot elkaar veroordeeld, zeggen Mark Rutte (VVD) en Diederik Samsom (PvdA). Tjah, dat is een interpretatie. Een andere interpretatie is dat 'het volk' heeft gekozen voor óf een links kabinet onder leiding van Samsom óf een rechts kabinet onder Rutte.

Een hete herfst zal het gaan worden. Een langdurige formatie ligt in het verschiet. Ik vrees wat dat betreft voor het ergste. Ongeacht nog de uitkomst, maar wat zal de rol worden van religie in Rutte-II? Zal de religie meer worden teruggedrongen, nu het CDA naar de oppositie lijkt te zijn verdrongen? Of zal de SGP voor enig houvast kunnen zorgen?

Christenmoord

Het Reformatorisch Dagblad schrijft vandaag dat het christendom de meest vervolgde religie ter wereld is. Naar schatting honderd miljoen christenen worden vervolgd; elke vijf minuten wordt een christen gedood.

De tegenstanders zijn met name de moslims. Met stip op 1 staat het communistische regime van Noord-Korea. Het communisme (Religie is opium voor het volk) en de islam zijn grote tegenstanders van het christendom.

Natuurlijk doet mij zo'n bericht zeer. Het christendom, waar de grondlegger van heeft gezegd je vijanden lief te hebben, wordt onderdrukt. En waarom? Welke redenen worden gegeven om een christen te doden?

Echte redenen worden niet gegeven. Of het moet zijn dat het communisme en en de islam ideologisch enorm ver weg staan van het christendom. Maar waarom worden de aanhangers van die levensbeschouwingen zo ontzettend gedreven door haat tot het christendom?

Waarom toch?

Jezus' huwelijk en de provocatie van moslims

Twee dingen wil ik vandaag noemen. Het eerste is het stukje tekst waarin gelezen zou kunnen gaan worden dat Jezus daadwerkelijk getrouwd zou zijn geweest. In een oud stukje papyrus staat de zin: "Jezus zei tegen hen: mijn vrouw...". De rest van het stuk ontbreekt. Een onderzoekster heeft al gezegd dat dit papyrus geen bewijs is voor het huwelijk - maar toch, de geruchtenstroom is weer gang gekomen. En het pas prima in het beeld dat Jezus getrouwd zou zijn met Maria Magdalena.

Ik vraag het me erg af of je dat op basis van dit stukje kunt zeggen. Want dit stukje papier is volledig uit zijn verband gehaald. Niemand weet in welke context dit stuk is opgeschreven. We weten niet eens of het wel deel uit maakt van de officiële Bijbelse canon. Misschien was de auteur net als de schrijver van het Judas-evangelie een gnositicus. Ik ontleen geen waarheid aan dit stukje papier. Niet de waarheid zoals uit de Bijbel.

Het andere verhaal waar ik aandacht voor vraag is de uitgave van het Franse satire-tijdschrift Charlie Hebdo. In dit tijdschrift staat een aantal provocerende spotprenten over de profeet Mohammed. Die zijn zo provocerend, dat de Franse regering uit voorzorg een aantal ambassades heeft gesloten.

De cartoons volgen op een week waarin veel commotie is over de film 'Innocence of Muslims', een uitdagende film waarin Mohammed wordt getreiterd. Dit moet allemaal kunnen onder het mom van humor en vrijheid van meningsuiting.

Ik vind dit zeer bedreigend. Vanuit de eigen westerse samenleving. Waar toch moeten wij andere religies zo uitdagen? Waarom dagen we de moslims elke keer zo uit?

Het heeft iets enorm kinderachtigs. Net zoals je vroeger op het schoolplein een klasgenoot treiterde, zolang dat hij weer door het lint ging. Daar hoopte je natuurlijk op. Want dan gebeurde er weer eens wat. De hele ochtend verheugde je je erop dat straks, in de pauze, de boel weer zou escaleren. Puur omdat het kan. Je schoot er nooit wat mee op.

Die provocatie vind ik net zo erg als de reactie van de moslims zelf. Straks gaat de boel weer op scherp. Twee vliegtuigen in het WTC hebben we al gehad. Evenals de bloedige strijd van de moslimfundamentalisten van de Taliban tegen het westerse grootkapitaal.

Waaar eindigt dit allemaal?

De koningin

Een mooie ceremonie, Prinsjesdag. Wat mij betreft blijft dit ritueel nog jarenlang van kracht. Maar wat heb ik hierover te zeggen? Daarbij, om Prinsjesdag te wijzigen, schijnt een langdurige en ingewikkelde procedure aan vooraf te gaan. En dat lijkt vooralsnog niet aan de orde.

Ik vind het een mooi symbool, dat onze vorstin de Troonrede voorleest. Zij is dat verplicht, om op deze manier het parlementaire jaar te openen. Maar juist in deze politieke situatie laat zij zien dat zij daadwerkelijk regeert bij de gratie Gods.

Vorige week hebben we een nieuwe Tweede Kamer gekozen, donderdag worden de nieuwe Kamerleden geïnstalleerd en dan begint ook pas de officiële formatie. Een democratische impasse, zogezegd. Desondanks is ons staatshoofd gewoon aan het werk. Een demissionair kabinet of niet, een tussenperiode tussen een oude en nieuwe Tweede Kamer - onze koningin is er gewoon. En ze doet haar werk met overtuiging.

Daar kun je een iets van zien van Gods regering. Ongeacht wat wij doen, welke problemen we hebben of wat voor reglementen wij verzinnen voor het een of ander, Hij blijft wel aan het werk. Dat geeft een enorme rust. Dat ongeacht onze inspanningen de boel wel doorgaat.

Maar dit geeft ons niet het recht om dan maar met de pet naar de situaties te gooien. Want hoewel de koningin gewoon aan het werk is, moeten de parlementariërs na donderdag ook weer aan het werk. De begroting voor volgend jaar moet uitgevoerd gaan worden, de wetten moeten gecontroleerd worden.

Is dat niet paradoxaal? Volgens mij niet. Niets is fijner om vanuit de rust -dat het werk wel doorgaat- aan de slag te gaan. We zijn er toch niet om de hele dag in bed te liggen?

Leve de koningin!

De liefde van de vader

Gaat de liefde van een vader door de maag? Dat lijkt er wel op als je leest over het opgroeien van Esau en Jakob. De tweeling, al in de buik van moeder Rebekka tot tegenpolen geworden, heeft elk een eigen lievelingsouder: Esau, de rossige jager, is geliefd bij zijn vader; Jakob, die liever rustig bij de tent zit, is de lieveling van moeder.

Opvallend is dat in Genesis 25, waar over de jeugd van Esau en Jakob wordt gesproken, voor Isaäks liefde voor Esau een duidelijke reden is gegeven: Esau zorgde namelijk voor wildbraad, een stevig stuk vlees voor zijn vader. Voor Rebekka's liefde voor Jakob wordt geen verklaring gegeven.

Had Rebekka haar zoon Esau niet lief? De moeders liefde is toch onvoorwaardelijk? Of kozen Isaäk en Rebekka elk voor een eigen lieveling? Toen Esau en Jakob elkaar al het leven zuur maakten in de baarmoeder, riep Rebekka uit: "Als het zo moet, waarom leef ik dan?" Een hele prettige zwangerschap was het dus niet - met beide jongens.

Opvallend is ook dat Rebekka, een van oorsprong niet-Jodin, haar zoon Jakob liefheeft. En via Jakob gaat de lijn van Israël verder. Niet via Isaäk en Esau.

Wat kan ik hierover zeggen? Enkel dat God kiest voor wie Hij barmhartig wil zijn. Zo is Hij. Gelukkig maar. Want als het aan ons ligt...

Vlees eten

Wanneer je met niet-christenen, ex-christenen of 'christelijk opgevoede'-mensen praat over het geloof, kom je vaak tot interessante gesprekken. Zo sprak ik onlangs met een vegetariër, lid van de Partij voor de Dieren. Hij zou mij christen - niet wetend dat ik dominee was -, vertellen dat vlees eten door God verboden was.

Deze PvdD-man was christelijk opgevoed. Maar hij deed er niets meer mee. Wel wist hij dus hoe de Bijbel en God in elkaar staken. Want God heeft de mens geboden om vegetariër te zijn. Gelijk al in Genesis, als God tegen de mens zegt dat hij van alle zaaddragende planten mag eten. Dus niet van de dieren.

En Paulus schrijft aan de Romeinen dat sterke mensen geen vlees eten. Zwakke mensen eten wel vlees. Dus deze dierenactivist vond het vreemd dat christenen wel vlees eten.

Deze man zou gelijk hebben, ware het niet dat hij maar de halve waarheid vertelde. Hij heeft de klok horen luiden, maar weet niet waar de klepel hangt.

God heeft inderdaad gezegd dat de mens van alle zaaddragende planten mocht eten. Wanneer de mens uit het paradijs wordt gestuurd, is het eten van dieren geen probleem. Wel geeft God een aantal voorwaarden om vlees te eten. Mozes schrijft hierover een aantal wetten en regels in Leviticus. Waaronder het ritueel slachten van reine dieren. Onreine dieren zijn uit den boze.

In Handelingen 10 krijgt Petrus een visioen, waarin God aan Petrus duidelijk maakt dat hij van al het vlees mag eten. Expliciet zegt God tegen de apostel: 'Wat God rein heeft verklaard, zul jij niet als verwerpelijk beschouwen.'

Jezus zelf zegt dat niet wat de mond ingaat, maar juist uitgaat de mens onrein maakt. Waarmee een verbod op vleeseten is opgeheven.

Natuurlijk weet ook ik dat teveel vlees voor een mens niet goed is. En dat sommige soorten vlees ongezonde gevolgen heeft voor de mens (zoals bijvoorbeeld varkensvlees). Je zou om gezondheidsredenen dus van vlees kunnen afzien. Maar niet zozeer vanwege religieuze gronden, hoewel de aanwijzingen voor rein en onrein vlees blijven gelden.

Dan nog iets over Paulus en het eten van vlees. Ik citeer uit de brief aan de Romeinen 14 (vertaling van Gerard Koolschijn):

'Wie zwak is in het geloof moet u opnemen, niet voor discussies over geschilpunten. De één gelooft in alles eten, de zwakke eet groente. Wie eet moet degene die niet eet niet minachten. En wie niet eet moet degene die eet niet veroordelen. Want God heeft hem opgenomen.

U, wie bent u dat u andermans knecht veroordeelt? Hij staat of valt met zijn eigen heer. En hij zal overeind blijven, want de heer is in staat hem overeind te houden. (...) En wie eet, eet voor de heer, want hij dankt God. En wie niet eet, eet voor de heer niet en hij dankt God.

Want niemand van ons leeft voor zichzelf en niemand sterft voor zichzelf. Want als we leven, leven we voor de heer, en ook als we sterven, sterven we voor de heer. Dus of we nu leven of sterven, wij zijn van de heer.

Want dáárvoor is de Gezalfde gestorven en heeft hij geleefd: om heer te worden van doden en levenden.'

Moslims versus christenen

Ik maak me grote zorgen over deze wereld. De afgelopen dagen is veel commotie over een anti-islamfilmpje. De moslims reageren furieus, de Amerikaanse ambassadeur in Libië is vanwege de beelden al vermoord. Na de omstreden Mohammed-cartoons waren ook al rellen. Islamitische gelovigen die tegen Amerika (de christenen?) strijden, omdat ze verongelijkt zijn. Al die moslims, dat lijken me stuk voor stuk geen fundamentalisten zoals bij al-Qaida.

Dat maakt me zorgen. We zeggen vaak dat de islamitische terroristen fundamentalisten zijn, die niet de hele religie vertegenwoordigen. Er zijn ook 'gewone moslims'. Maar misschien bestaan gewone moslims niet, en schuilt in de islam wel degelijk geweld.

Wat daar gebeurt, is natuurlijk koren op de molen van Geert Wilders. Hij kan nu zeggen, dat hij altijd gelijk heeft gehad over die moslims. Een verachtelijke ideologie, waar alleen maar geweld uit komt.

Dat constateren is één. Maar hoe ga je daar als christen mee om? Jezus roept ons op om onze vijanden lief te hebben en voor ze te bidden. In het hele Nieuwe Testament worden christenen opgedragen om vooral goed te doen tegen mensen die verkeerd doen. Want geen wet heeft iets tegen het goed doen. En met goed doen stapel je kolen op de hoofden van je tegenstanders.

Ik vind dit moeilijk. Want hoe kan ik liefhebben wie zulk grof geweld gebruikt? Moet ik mij als christen over me heen laten lopen? En zeggen: ach, valt wel mee, laat ik voor die ander bidden?

Ik ben een jonge predikant en worstel hier mee.

All that jazz - Bob Dylan

'All that jazz' is een stevig boek over de jazz-muziek. Een naslagwerk, een boek om eens iets in op te zoeken. Of om de verhalen te lezen, de columns te lezen. Eén van de onderdelen van het boek is het kopje Singer-songwriter. Onder andere Joni Mitchell, Van Morrison en Rufus Wainwright worden in dit kopje besproken.

Een andere artiest die wordt behandeld, is Bob Dylan. Graag citeer ik een aantal zinnen over Dylan. Dat lijken me sprekende woorden.

"Hij is het grootste raadsel van de popmuziek, met een immens oeuvre dat vele decennia beslaat en door sommigen wordt vergeleken met de Bijbel (men kan erin lezen wat men wil), zoals de ondoorgrondelijke Dylan zelf, door zijn veelomvattendheid en het grimmige karakter van zijn wijsheid, soms wordt gezien als muzikale plaatsvervanger van God. Zijn songs spreken tot de verbeelding van miljoenen, maar wat ze precies inhouden weet niemand en hij zal het ook niet uitleggen. Maar ook daarmee heeft elke zichzelf respecterende Dylan-adept zich allang mee verzoend.

(...)

Het hoge muzikale peil van zijn productie in de jaren zeventig behaalde hij hierna nog maar zelden (...), niet in de laatste plaats door een onbegrepen flirt met religie, zoals op Slow Train Coming uit 1979. Dylan als herboren christen, het viel moeilijk te verteren.

Pas in 1997, toen Time Out Of Mind verscheen, werd Dylans profetische status in ere hersteld. Tandenknarsend, grommend, wadend door de duisternis als een stervende, bestookte hij de mensheid met een oudtestamentisch spervuur van rock, folk en countryblues. Hij zou niet aflaten dat ook op volgend meesterwerk te doen ("Love & Theft" uit 2001 en Modern Times uit 2006), alsmede tijdens de shows van zijn Never Ending Tour, die al sinds 7 juni 1988 gaande is."

Christenen in de samenleving

Wat zegt het verlies van het CDA over christenen in de samenleving? In 2010 werd de partij gehalveerd, gisteren verloren de christendemocraten opnieuw een flink aantal zetels. Hoe komt dat toch? Hoe komt het dat de ChristenUnie op een stabiel aantal zetels blijft, maar wel in de marge van het politieke spectrum meedraait? Waarom blijft de SGP op drie zetels, en doen ze eigenlijk niet mee, als het erop aankomt?

Wat betreft politiek heb ik niet de waarheid in pacht. Maar ik wil wel een aantal dingen zeggen. Om te beginnen bij het CDA. De reden voor hun reeks nederlagen is hun water-bij-de-wijn-politiek. De 'C' uit hun partijnaam staat voor 'Compromis', het christelijke geluid is verdwenen. Ik vind het op zijn minst opvallend, dat een overtuigd moslim volksvertegenwoordiger is van deze christelijke partij. De CDA-wijn is zo verdunt, dat er een bittere watersmaak is overgebleven.

En dan de ChristenUnie en de SGP. Groot in aantal zullen deze partijen nooit worden. Echt invloedrijk zullen ze niet worden, hoewel hier en daar een nuance-verschil in het regeerbeleid. Hun stevige uitspraken zorgen voor een trouwe achterban. Die gezamenlijk voor acht zetels zorgen. Hier geldt het verhaal van de kip en het ei: omdat ze zo'n trouwe achterban hebben, kunnen ze zich deze uitspraken veroorloven. En vanwege die uitspraken hebben ze die trouwe achterban.

Tegelijk: omdat ChristenUnie en SGP in de marge meedraaien, kunnen ze zulke uitspraken zich veroorloven in het parlement. En omdat ze zulke uitspraken hebben, blijven ze slechts aan de kant van het parlement staan.

Conclusie: den schuilkelder uit, de uniform aan!

Christelijke politiek

De christelijke politiek lijkt te zijn uitgespeeld. Althans, dat is wat het lijkt na de eerste prognose na de verkiezingsdag. Het CDA verloor opnieuw blauwe bankjes, en staat nu op 13 zetels. De ChristenUnie verloor ook opnieuw een zetel, en blijft steken op 4. Alleen de SGP won een zetel.

De christenen in de Tweede Kamer verliezen dus dertien zetels. Twintig van de honderdvijftig zetels worden bemand door mensen die voluit christen zijn, en die vanuit die overtuiging politiek willen drijven.

Wat moet ik daarvan zeggen? Ik vind het jammer. Religie wordt hierdoor meer en meer tot achter de voordeur gedrukt. Dat lijkt mij geen strategisch stemmen.

Ik vond het wel mooi dat CU-lijsttrekker Arie Slob vanavond zijn vertrouwen in God uitsprak. Volgens mij heeft Slob dat nog niet gedaan, tijdens deze campagne. In ieder geval niet zo expliciet. Maar mooi dat hij dat nu wel heeft gedaan.

9/11

Een opmerkelijk ongeluk in Amsterdam. Tramlijn 11 botste op tramlijn 9. De twee cijfers vormen samen het getal 911. Deze notatie is de datumnotatie voor één van 's werelds grootste terroristische aanslagen: 9/11. Alsof de duvel ermee speelt.

Reken maar dat de duivel er mee speelt. Want 9/11 is een afschuwelijke datum. Moslimterroristen die met vliegtuigen het World Trade Centre invliegen, en op die manier duizenden mensen de dood in jagen. En dat allemaal vanwege de ene religie tegen de andere.

Kun je troost vinden in zo'n aanslag? Wat voor hoop zit in de opstand van de oosterse moslims tegen de westerse moslims? Welk verhaal zit achter de aanval op het kapitalistische westen? Niet voor niets werden de twee WTC-torens aangevallen; torens als teken van de financiële macht.

Misschien deze hoop: dat deze tragedie past in het beeld dat Jezus schetst over de eindtijd. Waarin volken het tegen elkaar opnemen. Het oosterse volk neemt het op tegen het westerse volk. Aanslagen en geruchten van aanslagen.

Daarmee minimaliseer ik niet het verdriet dat mensen hebben na de aanslagen. Je zult maar een familielid door deze actie hebben kwijtgeraakt. Zo'n verlies is een groot verlies. Het gat dat is geslagen, wordt waarschijnlijk nooit opgevuld. Hoogstens wat gemaskeerd.

Deze aanslag, vandaag elf jaar geleden, is opnieuw een voetstap. Een forse voetstap, maar wel een duidelijke. Jezus is op Zijn weg terug. De duivel is nog steeds bezig om de mens, het zaad van de vrouw, in de hiel te bijten. Zo'n WTC-aanslag voelt als een toothache in my heel. Maar het is, ondanks de forse aanslag, een achterhoede-gevecht.

Golgotha is geweest.