zondag 27 januari 2013

Zelle en de Watersnoodramp

Deze dagen wordt stilgestaan bij de Watersnoodramp uit 1953. Zuidwest-Nederland, of Groot-Zeeland zo je wilt, werd in de nacht van 31 januari op 1 februari 1953 getroffen door een ongelukkige samenloop van omstandigheden. Springtij en een hevige noordwesterstorm stuwden het water van de Noordzee over de dijken. De ramp kostte aan ruim 1800 mensen het leven.
Dominee Johannes Hendrikus Zelle was in die dagen predikant van de Gereformeerde Kerk van Rockanje, Zuid-Holland. Vier jaar eerder werd de eigenzinnige Fries bevestigd in de kerk. Het weekend van de Watersnoodramp was Zelle nergens te bekennen. Hij niet, talloze andere Nederlanders wel.
Vanuit elke windstreek van ons land kwam hulp. Kleding, eten, mensen die hielpen de dijken te repareren. Zelfs uit het hoge noorden, waar Zelle vandaan kwam, was hulp. Maar Zelle was in geen velden of wegen te bekennen. Hoewel hij ook van aanpakken wist - om zijn studie Theologie aan de Vrije Universiteit te bekostigen, had Zelle talloze baantjes gehad.
Toen de predikant ter verantwoording werd geroepen, antwoordde Zelle: 'Het was mijn vrije weekend.'

dinsdag 22 januari 2013

Aleksandr Dolmatov, activist


Het gebeurt niet vaak dat ik onrustig van iets wordt. Sinds dit weekend is dat wel het geval. Ik ben onrustig geworden door een artikel in de NRC-kranten.
Het begon zaterdag met een artikel in het NRC Handelsblad. Een groot verhaal over een asielzoeker uit Rusland. Aleksandr Dolmatov was zijn naam. Een activist uit de voormalige Sovjet-Unie, die demonstreerde tegen het Russische bewind. Hij vluchtte vorig jaar zomer naar Nederland. Na opgepakt te zijn bij een demonstratie tegen de herverkiezing van Poetin.
Zijn asielaanvraag in Nederland werd geweigerd. Dolmatov ging in beroep. Maar dat beroep wordt niet afgemaakt. Dolmatov maakte vrijdag een einde aan zijn leven. Natuurlijk zou je dan kunnen denken aan zelfmoord vanwege een vernederende asielprocedure. Maar dat is niet het geval. Een ander deel van het verhaal is schrijnend.
Dat is namelijk zijn afscheidsbrief. In het Handelsblad van zaterdag wordt daar al iets over geschreven, in nrc*next van maandag gaat het uitgebreider over de afscheidsbrief. De moeder van ‘Sasja’ herkent haar zoon niet in de brief.
De afscheidsbrief doet denken aan de oude Sovjet-tijden. ‘Het leven in Rusland is beter dan waar dan ook’, zou Dolmatov hebben geschreven. Niet echt een zin om vervolgens asiel aan te vragen in een westers land. Thalia Verkade, Rusland-correspondente van de krant, schrijft: “Het zijn zinnen die doen denken aan zelfbeschuldigingen zoals die in de Sovjettijd uit arrestanten werden geperst.”
Verkade schrijft verder: “In de zin ‘Als het mogelijk is, laat mijn lichaam dan naar Rusland sturen’, staat Rusland verkeerd geschreven. Doronina kan zich niet voorstellen dat haar zoon zo’n fout zou maken. ‘Rusland was zo belangrijk voor hem. Hij was erg bezig met waar het met het land naar toe moest. Als kind haalde hij tienen voor zijn opstellen. Ik denk dat hij een teken heeft willen geven, of dit heeft geschreven onder invloed van iets of iemand anders.’
Aleksandr had een gevoelig karakter, maar geen psychische problemen, zeggen zijn moeder en vrienden. Zij uiten het vermoeden dat Russische geheime agenten hem in Nederland hebben opgespoord en onder druk gezet.”
Onze staatssecretaris van Justitie, Fred Teeven, heeft een onderzoek ingesteld. Waarvan akte.
Wat maakt mij dan zo onrustig? Het feit dat we in Nederland niet in staat zijn om de in Nederland verblijvende mensen te beschermen. Tegen de oude KGB. Of tegen zichzelf.
Ik weet niet waar we naar toe gaan.

maandag 21 januari 2013

Bruce Springsteen – My city of ruins




There's a blood red circle
On the cold dark ground
And the rain is falling down
The church door's thrown open
I can hear the organ's song
But the congregation's gone
My city of ruins
My city of ruins

Now the sweet bells of mercy
Drift through the evening trees
Young men on the corner
Like scattered leaves
The boarded up windows
The empty streets
While my brother's down on his knees
My city of ruins
My city of ruins

Come on rise up! Come on rise up!
Come on rise up! Come on rise up!
Come on rise up! Come on rise up!
Come on rise up! Come on rise up!

Now there's tears on the pillow
Darlin' where we slept
And you took my heart when you left
Without your sweet kiss
My soul is lost, my friend
Tell me how do I begin again?
My city's in ruins
My city's in ruins

Now with these hands
With these hands
With these hands
With these hands
I pray Lord
With these hands
With these hands
I pray for the strength, Lord
With these hands
With these hands
I pray for the faith, Lord
With these hands
With these hands
I pray for your love, Lord
With these hands
With these hands
I pray for the strength, Lord
With these hands
With these hands
I pray for your love, Lord
With these hands
With these hands
I pray for the faith, Lord
With these hands
With these hands
I pray for the strength, Lord

Come on, rise up!
Come on, rise up!

(C) Bruce Springsteen, 2002

zaterdag 19 januari 2013

Advertentie NRC

Een bijzondere geboorte- en rouwadvertentie vandaag in NRC Handelsblad. De familie Vermeer uit Voorschoten vertelt over de geboorte van hun zoontje Koen Quinten. Aan de vroege kant geboren (37 weken), "enorm trots, maar ook intens verdrietig", omdat Koen reeds is gestorven.
Lastig.
"Noem mijn naam en ik besta" staat boven aan het familiebericht.
Mooier kan dit bericht niet worden geopend.
Doet me denken aan een lied van Trijntje Oosterhuis, "Ken je mij?" De tekst is van haar vader Huub, die met deze tekst psalm 139 opnieuw heeft vertaald. Laat dit lied voor de familie Vermeer tot hoop zijn.

woensdag 16 januari 2013

Doe Maar’s Heroïne


Ik wil een lans breken voor het lied ‘Heroïne’ van Doe Maar. Want hoewel in het lied hartgrondig gevloekt wordt, is juist die vloek wat het lied zo stevig maakt.
‘Heroïne’ is een protestlied. In het lied wordt niet geprotesteerd tegen rassendiscriminatie. Ook wordt niet een rechts idee op de hak genomen. ‘Heroïne’ protesteert tegen een verslavend middel, namelijk de heroïne.
Het refrein van ‘Heroïne’ telt de zin ‘Heroïne is een vloek’, met daarbij de vloek. Toen ik het lied voor het eerst hoorde, kromp mijn hart ineen. Zo hard vloeken, en nog zo frequent ook. Ik wist niet dat het kon.
Maar juist de vloek maakt dat dit lied aan kracht wint. Heroïne is ook een vloek, je moet er niet aan beginnen. Deze drug vernietigt je hele leven, in de meest brede zin van het woord. Hoe kun je dat beter illustreren door een keiharde vloek aan het lied toe te voegen?
Had ik dit lied ook zo kunnen schrijven? Dat denk ik niet. Ik ben dan ook geen liedjesschrijver, en ik had een ander medium gezocht.
Desondanks, juist door de vloek ben ik het inhoudelijk wel eens met het lied ‘Heroïne’. Hulde dus aan de auteur, Ernst Jansz.

zondag 13 januari 2013

Stilte


Stilte. Dat is het woord waar deze maand over wordt nagedacht. Januari is de maand van de spiritualiteit. Stilte wordt veel met spiritualiteit geassocieerd. Het hoeft lang niet altijd over God te gaan. Want God is dood, maar Zijn plek is nooit goed opgevuld.
Een aantal maanden geleden heb ik een Bijbelstudie gemaakt. De Bijbelstudie was voor een evangelisatie-project in den lande. Stilte.
Wat is stilte eigenlijk? Ik, dominee van beroep, zeg dat de stilte van God komt. Maar anderen zullen zeggen dat de stilte het goddelijke is. Een vonk in jezelf. In een oecumenisch gesprek zullen mijn woorden een ander gewicht hebben dan bij een ongelovige of een ietsist.
Stilte.
Ik houd mijn mond.

dinsdag 1 januari 2013

Hank Williams – I saw the Light


I wandered so aimless, life filled with sin.
I wouldn't let my dear Savior in.
Then Jesus came like a stranger in the night.
Praise The Lord, I saw the Light.

I saw the Light, I saw the Light,
No more darkness, no more night.
Now I'm so happy, no sorrow in sight.
Praise the Lord, I saw the Light.

Just like the blind man, I wandered along,
Worries and fears, I claimed for my own.
Then like the blind man, that God gave back his sight.
Praise the Lord, I saw the Light.

I saw the Light, I saw the Light,
No more darkness, No more night.
Now I'm so happy, no sorrow in sight.
Praise the Lord, I saw the Light.

I was a fool to wander and stray,
For straight is the gate and narrow the way.
Now I have traded, the wrong for the right.
Praise the Lord, I saw the Light.

I saw the Light, I saw the Light,
No more darkness, No more night.
Now I'm so happy, no sorrow in sight.
Praise the Lord, I saw the Light.